Znalazłeś Błąkające się Zwierzę?

1. Ocena sytuacji i bezpieczeństwo

Jeśli zauważysz błąkające się zwierzę, w pierwszej kolejności oceń sytuację:

• Bezpieczeństwo – nie podchodź do zwierzęcia gwałtownie, zwłaszcza jeśli jest wystraszone lub agresywne.
• Stan zwierzęcia – sprawdź, czy zwierzę jest ranne lub w złej kondycji zdrowotnej.
• Oznakowanie – zobacz, czy zwierzę ma obrożę, identyfikator lub czip (możesz skorzystać z pomocy weterynarza lub schroniska do odczytania czipa).

2. Zgłoszenie do odpowiednich służb

W przypadku znalezienia bezdomnego zwierzęcia należy skontaktować się z odpowiednimi instytucjami:

• Straż Miejska lub Policja – obowiązkiem gminy jest zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom, a służby te mogą pomóc w interwencji.
• Urząd Gminy lub Miasta – zgodnie z Ustawą o ochronie zwierząt, każda gmina powinna posiadać umowę z podmiotem zajmującym się wyłapywaniem i opieką nad bezdomnymi zwierzętami.
• Schronisko dla zwierząt – jednak decyzja o przyjęciu zwierzęcia należy do gminy, która ma podpisaną umowę ze schroniskiem.
• Organizacje prozwierzęce – jeśli instytucje publiczne nie działają wystarczająco szybko, możesz skontaktować się z lokalną fundacją lub stowarzyszeniem zajmującym się ochroną zwierząt.

3. Tymczasowa opieka nad zwierzęciem

Jeśli masz możliwość, możesz zapewnić zwierzęciu tymczasowe schronienie do czasu interwencji odpowiednich służb. Należy jednak pamiętać, że:

✔ Nie wolno samodzielnie przywłaszczać zwierzęcia, jeśli jego właściciel może się odnaleźć. Właściciel ma prawo do odzyskania swojego zwierzęcia w ciągu 14 dni od momentu, gdy zostało ono znalezione.
✔ Konieczne jest zgłoszenie faktu znalezienia do urzędu gminy lub schroniska – to pierwszy krok, by sprawdzić, czy zwierzę ma właściciela, który go szuka.

4. Poszukiwanie właściciela

Jeżeli zwierzę wygląda na zagubione, warto podjąć próbę odnalezienia jego właściciela:

✔ Sprawdzenie ogłoszeń o zagubionych zwierzętach – lokalne grupy w mediach społecznościowych, portale ogłoszeniowe, schroniska.
✔ Zamieszczenie własnych ogłoszeń – np. w Internecie lub na tablicach informacyjnych w okolicy.
✔ Wizyta u weterynarza w celu sprawdzenia czipa – jeśli zwierzę ma mikroczip, pomoże to szybko znaleźć właściciela.

Pamiętaj, że przez pierwsze 14 dni od znalezienia zwierzęcia należy poczekać, ponieważ to czas, w którym właściciel może się zgłosić po swoje zwierzę. Dopiero po upływie tego okresu można rozważać adopcję lub inne formy opieki nad zwierzęciem, jeżeli właściciel się nie odnajdzie.

5. Odpowiedzialność gminy i obowiązki prawne

Zgodnie z Ustawą o ochronie zwierząt, każda gmina ma obowiązek zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom. Obejmuje to:

• Zapewnienie miejsca w schronisku – gmina musi podpisać umowę ze schroniskiem lub inną placówką, która przyjmie i zapewni opiekę zwierzętom.
• Podejmowanie działań na rzecz zmniejszenia liczby bezdomnych zwierząt, w tym organizowanie i finansowanie programów sterylizacji i kastracji. Gminy mogą również prowadzić akcje znakowania zwierząt (czipowania) oraz programy adopcyjne.
• Zapewnienie opieki weterynaryjnej – w przypadku chorych, rannych lub wymagających leczenia zwierząt bezdomnych.
• Współpracę z organizacjami prozwierzęcymi – gmina może przekazywać fundusze na działania statutowe organizacji zajmujących się ochroną zwierząt.
• Realizację programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi – każda gmina musi co roku przyjąć uchwałę określającą plan działań w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami i zapobiegania ich bezdomności.

6. Co zrobić, gdy instytucje odmawiają pomocy?

Jeśli urząd gminy lub inne służby odmawiają przyjęcia zgłoszenia:

• Powołaj się na Ustawę o ochronie zwierząt (art. 11 ust. 1 – gmina odpowiada za bezdomne zwierzęta).
• Sporządź pisemne zgłoszenie i zażądaj odpowiedzi na piśmie.
• Zgłoś sprawę do Inspekcji Weterynaryjnej lub organizacji prozwierzęcej.

7. Jak postępować w przypadku rannego zwierzęcia?

Jeżeli zwierzę jest ranne, gmina ma obowiązek zapewnić mu pomoc weterynaryjną. Możesz:

• Zgłosić sprawę straży miejskiej lub policji.
• Powiadomić gminę, która powinna zorganizować transport do weterynarza.
• Skontaktować się z lokalną fundacją pomagającą zwierzętom – często dysponują one środkami na leczenie i tymczasową opiekę.

8. Odpowiedzialność prawna za porzucenie zwierzęcia

Zgodnie z art. 6 Ustawy o ochronie zwierząt, porzucenie zwierzęcia, zwłaszcza psa lub kota, jest traktowane jako forma znęcania się nad nim i podlega karze do 3 lat pozbawienia wolności. Jeśli zwierzę zostanie porzucone w okolicznościach szczególnie okrutnych, kara może wynosić do 5 lat więzienia.

9. Co zrobić, gdy widzisz kogoś porzucającego zwierzę?

• Zrób zdjęcie lub nagraj film – dowody mogą pomóc w identyfikacji sprawcy.
• Zanotuj numer rejestracyjny pojazdu – jeśli zwierzę zostało wyrzucone z samochodu.
• Zgłoś sprawę policji lub straży miejskiej – to wykroczenie lub przestępstwo.
• Powiadom fundację zajmującą się ochroną zwierząt – mogą pomóc w interwencji.

10. Obowiązki gminy w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami – jak egzekwować ich realizację?

Jeśli gmina nie wywiązuje się z obowiązków dotyczących opieki nad bezdomnymi zwierzętami, można zgłosić sprawę do kilku instytucji:

• Ustawa o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 111 poz. 724 z późn. zm.) – określa obowiązki gmin w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami:
  • Art. 11a – nakłada na gminy obowiązek organizowania systemu opieki nad bezdomnymi zwierzętami, w tym zapewnienia schronienia, żywności, oraz opieki weterynaryjnej.
  • Art. 11b – nakłada na gminy obowiązek wyznaczenia punktów lub schronisk, które zajmują się przyjmowaniem bezdomnych zwierząt.
  • Art. 11c – zobowiązuje gminy do prowadzenia ewidencji zwierząt, które trafiły do schronisk.
• Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95) – określa zasady nadzoru wojewody nad działalnością gmin. Zgodnie z tą ustawą, wojewoda sprawuje kontrolę nad działalnością gminy, w tym nad realizacją jej zadań dotyczących opieki nad zwierzętami.
• Prawo o ruchu drogowym (Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r.) – w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa zwierzętom błąkającym się na drogach.
• Powiatowy Inspektorat Weterynarii (ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej) – w sytuacji, gdy chodzi o opiekę weterynaryjną nad bezdomnymi zwierzętami, można zgłosić sprawę do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii (art. 16 Ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej z dnia 1 września 2004 r.).
• Rzecznik Praw Obywatelskich – choć Rzecznik nie ma bezpośrednich kompetencji w zakresie kontroli nad gminami, można zwrócić się do niego, jeśli widzisz naruszenie praw zwierząt lub przepisów dotyczących opieki nad nimi. W takim przypadku Rzecznik może podjąć interwencję, występując do odpowiednich organów.

Każda z tych instytucji może pomóc w egzekwowaniu prawa i zapewnieniu, że gmina wywiązuje się ze swoich obowiązków w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami.

Podsumowanie

Każdy obywatel ma obowiązek humanitarnego traktowania zwierząt i reagowania na ich cierpienie. Jeśli znajdziesz błąkające się zwierzę, zawsze warto działać zgodnie z prawem, powiadomić odpowiednie służby i, jeśli to możliwe, pomóc zwierzęciu znaleźć bezpieczny dom.
Gmina ma obowiązek zapewnienia opieki nad bezdomnymi zwierzętami, w tym ich schronienia i opieki weterynaryjnej. Jeśli zgłosisz znalezienie błąkającego się zwierzęcia, a gmina nie podejmie działań, masz prawo domagać się egzekwowania jej obowiązków. Można to zrobić poprzez zgłoszenie do odpowiednich instytucji, które sprawdzą, czy gmina wywiązuje się z ustawowych zadań.

Każdy może pomóc w ograniczaniu bezdomności zwierząt – warto znać swoje prawa i obowiązki, aby skutecznie działać na rzecz ich dobra.